В одном уезде появился вновь назначенный наместник – властный и строгий правитель. Вступив в должность, он первым делом взялся за обработку грамотных и умных жителей. Самоуправец решил вправить им мозги, чтобы никто не посмел его ослушаться. Он дал распоряжение слугам вызывать одного за другим грамотных и умных людей.

Выполняя приказ, слуги первым вызвали мальчика. Когда тот появился перед наместником, последний заорал:

– Зачем вызвали такого молокососа? Скажите, пусть он уходит!

Бер өязгә яңа башлык куйганнар - бик таләпчән һәм буйсындыручан хаким булган ул. Эшкә керешү белән, ул укымышлы кешеләрне чакырта башлаган. Шулай итеп иң гыйлемле һәм укымышлы кешеләрне үзенә каршы эш йөртмәсеннәр өчен кисәтеп куярга уйлаган. Хезмәткәрләренә өяздәге иң акыллы һәм иң белемле кешеләрне эзләп табарга боерык биргән.

Иң беренче итеп бер малайны алып килгәннәр. Каршысына бәләкәй малай кертеп бастыргач, башлык акырып җибәргән:

– Иренендә сөте дә кипмәгән бу маңка малайны каян таптыгыз? Каян килсә, шунда китсен!

Сто лет было Алдару-Косе, когда мудрец Жиренше увидел его впервые. Случилось это так. Сидел Жиренше в раздумье на холмике за аулом. Поднял он глаза и видит: бредёт по степной дороге древний старик, опираясь на посох. Подошёл ближе, поздоровался, сел рядом. Тут Жиренше и узнал в путнике Алдара-Косе: ведь и в глубокой старости не было у хитроумного Алдекена ни волосинки на подбородке. Обрадовался Жиренше такой встрече и повёл разговор:

– Алдар-Косе, ты прожил на свете сто лет, исходил всю землю, побывал во всех странах; верно, не найдётся места, где бы ты не оставил следа. Так расскажи мне, прошу тебя, что посчастливилось тебе видеть за долгую жизнь. Буду благодарен тебе за рассказ.

Алдар Күсәгә йөз яшь булганда, Зирәк Җирәнчә аны беренче тапкыр күрә. Болай була ул. Җирәнчә авыл артындагы калкулыкта уйланып утыра икән. Берзаман күтәрелеп караса, дала сукмагы буйлап таякка таянган карт килгәнен күрә. Килеп җиткәч, исәнләшеп, Җирәнчә янына утыра карт. Җирәнчә аны танып ала: картаеп бетсә дә, хәйләкәр Алдар Күсәнең яңагында бер генә төк тә юк икән. Җирәнчә, аны күрүенә сөенеп, сүз башлый:

– Алдар Күсә, йөз яшькә җитеп, синең бармаган җирең, күрмәгән илең калмагандыр. Сөйлә әле, зинһар, шушындый озын гомереңдә ниләр күрдең? Бик рәхәтләнеп тыңлар идем.