Булган, ди, бер егет. Моны өйләндерергә вакыт җиткән. Беркөнне әтисе әйткән бу егеткә: — Фәлән кешенең кызын бик акыллы дип сөйлиләр, бар, сынап-күреп кайт әле, хак сүзме икән?— дип. Ярый, егет атка атланып киткән кыз катына. Кыз ишегалдында икән. — Исәнме? — Саумы? — Әти-әниең өйдәме? — Юк. Әни бурычка җыларга китте. Әти йөз тәңкәне биш тиенгә алмаштырырга йөри. Егет кызның җавабыннан берни аңламаса да, сер бирмәгән булып күренергә тырыша. — Мин атымны кая бәйлим?— дип сорый ул. Кыз моны тагын аптырашта калдыра: — Теләсәң, җәйгә бәйлә, теләсәң, кышка бәйлә,— ди. Ярый. Болар өйгә керәләр. Кыз тиз генә коймак пешерә, чәй өлгертә. Егет юлда килгәндә ачыккан, күрәсең, коймакны икешәрләп-икешәрләп тотып ашый икән. Ашап туйгач, бу кулларын тез өстенә куеп, өй эчен күзәтә башлый. Ни дә булса сөйләргә кирәк бит: — Ай-яй матчагыз бик юан икән, моны ничәшәрләп тотып мендердегез?— дип сораган, ди, бу. — Икешәрләп мендердек, икешәрләп,— ди моңа кыз. Шуннан егет өенә кайтып китә. — И-и, әти, шыр тиле бер кыз икән ул,— ди. — Ни өчен? — Менә шулай-шулай,— ди, сөйләп бирә бу ишеткән-күргәннәрен. Тыңлап бетергәч, әтисе әйтә моңа: — Юк, улым, син ялгышасың. Ул чынында бик акыллы кыз икән,— ди. — Бурычка җыларга китү — үлек өстендә елау ул, яки ата-ана каберенә бару; йөз тәңкәне биш тиенгә алыштыру — кызның әтисе ауга киткән дигән сүз, ягъни йөз тәңкәлек айгырга атланып биш тиенлек куян артыннан куа-куа атны яндырып харап итәргә мөмкин. Атыңны кышка яки җәйгә бәйләү — ишегалдындагы арба яисә чанага бәйләү була. «Матчага икешәрләп мендердек» дип, кыз синең әдәпсезлегеңнән — коймакны икешәрләп ашавыңнан көлгән. Карт шул көнне үк кызга яучы җибәртә. |