Бәет — татар халык иҗатының лиро-эпик жанры. Аның нигезендә кайгылы яисә көлкеле вакыйга ята. Әсәр шул вакыйга нәтиҗәсендә кеше күңелендә туган хис-кичерешләрне бәян итә. Бу үзенчәлеккә беренче тапкыр Г. Ибраһимов игътибар иткән иде. Ул «бер адәмнең бер хәсрәте яки берәүгә һөҗү (сатира) өчен чыгарылган бәетләр» булуын күрсәтеп үтте (Ибраһимов Г. Әсәрләр. 5 том, Казан, 1978, 28 бит).

Тормышта төрле фаҗигале хәлләр һаман булып тора. Мондый хәлләр китергән авыр югалтуларга карата кеше, үзенең рухи реакциясен чагылдыруның бер чарасы буларак, бәет иҗат итә. Дөресрәге, моң, хәсрәт халык күңеленнән үзе бәет булып бәреп чыга. Мондый әсәрләр башта иҗат итүченең якыннары арасында, аннан берәр зуррак даирәгә таралып, күпмедер вакыт әйтелеп, җырланып, укылып йөриләр. Соңыннан аларның кем тарафыннан, кайчан чыгарылганы онытылып, кайсы классик мираска әверелә, кайсылары локаль хәлендә кәгазь битләрендә генә кала.

Бывал-живал старик со старухой; у них был сын Мартышка, а работы никакой не работал, отец никуда его нарядить не может, и с того отдал он сына своего Мартышку в солдаты. Мартышке в солдатах ученье не далось: поставили один раз его на часы, а он ушёл с часов домой и положил своё ружьё на грядку, взял палку да шар и пошёл на парадное место, сделал буй, стал играть шаром и щёлкнул шариком федьфебелю в лоб. Говорит федьфебель:

— Что ты, Мартышка, робишь?

— Я ведь жил у своего батюшки и всё шаром играл!

— Где ж у тебя ружьё?

— У моего батюшки десять ружьев, и все на грядке; и я своё ружьё на грядку снёс!

Жил-был батрак; дал ему бог большую силу. Узнал он, что к царской дочери змей летает, и похвастался:

— Никто, — говорит, — не изведёт лютого змея, а я изведу!

Услыхали его похвальбу люди государевы, пристали к нему: «Иди, батрак! Вылечи царевну». Взялся за гуж, не говори, что не дюж; пошёл батрак к царю и сказывает ему:

— Я-де могу царевну вылечить; что будет за хлопоты?