МӘХӘББӘТ ДАСТАННАРЫ.

Борынгы вакытта Йосыф пәйгамбәр булган. Аның әтисе Якуб та пәйгамбәр икән. Якуб пәйгамбәрнең беренче хатыныннан сигез ир баласы була. Аларның һәр кайсының үзенә күрә башка кешедән аерымлыклары бар икән.

Яһүдә исемлесе, йөгереп килеп бер сугу белән, арысланның арка баганасын сындыра икән. Бер улы уктан бик яхшы ата торган булган. Берсе көрәштә бик оста, берсе ерткычлар белән сугышып җиңә икән. Бик зирәк, акыллы була берсе. Берсе сүзгә бик үткен, һәрберсе үзенә күрә бер аерымлыгы белән була.

Беренче хатыны үлгәч, Якуб икенче хатынга өйләнә. Икенче хатыннан Йосыф, Ибне-Әмин исемле уллары, Динә исемле кызы туа. Шулай аның ун улы, бер кызы — барысы унбер баласы була. Шул ун улы арасында иң сөеклесе Йосыф икән. Ул башка туганнары арасында ягымлы да, сөйкемле дә, әтисенә дә охшаган. Төскә дә бик матур була. Матур булганы өчен аңа һәр күргән кеше соклана икән. Әтисе аңа кечкенә чагыннан ук, күз тимәсен өчен, йөзенә пәрдә ябып йөрткән. Кешеләр аңа сокланып гашыйк була торган булганнар. Йосыфның чәчен озын йөртергә рөхсәт иткән, толымга үреп йөрткән. Зиннәтләп, үз куллары белән унике толымга үрә икән әтисе. Башка балалары шуннан көнләшкәннәр.

МӘХӘББӘТ ДАСТАННАРЫ.

Бар иде борын бер Камбәр. Аның бар иде апасы. Апасы белән икәве алар ятим калган иде. Ятим калып, алар икәве үскән.

Камбәр үсеп мал булган (Мал булу — «үсеп җитү», «кеше булу» мәгънәсендә), укыган. Киек тә болан атарга урманга йөргән. Шул вакытта бер шәһәрне узып йөргәндә бер кызга күңеле төшкән. Ул кыз булган падишаның кызы. Кайтып апасына әйтә:

— И апа, сорар идек аны, мин өйләнер идем,— ди.

Апасы әйтә:

— И, энем, ул бай кеше. Ул падиша кеше. Безгә бирәләрмени аны,— ди.

МӘХӘББӘТ ДАСТАННАРЫ.

Сәйфелмөлек патша улы була. Бер вакыт аның әтисе яуга китә; Сәйфелмөлек ял итәргә ята, төш күрә, төшендә аңа патша кызы гүзәл Сәхипҗамал инә. Ул Сәхипҗамалга гашыйк була. Әтисе кайткач сөйли аңа Сәйфелмөлек:

— Мин патша кызы Сәхипҗамалга гашыйк булдым. Дөньяда аннан матур кыз юк. Мин аны эзләргә китәм,— ди.

Патша бердәнбер улына каршылык күрсәтми.

— Балакай, кайсы якта икән соң ул Сәхипҗамал? Нинди патша кызы икән ул? — ди.

— Мин аның нинди патша кызы икәнен дә, башкасын да белмим. Бары ул — патша кызы Сәхипҗамал, дөньяда гүзәлләрнең гүзәле икәнен генә беләм. Аны күпме эзләрмен, кая барып табармын, нинди җирләр үтәрмен, белмим. Ләкин мин аны эзләп табарга тиеш,— ди Сәйфелмөлек.

В некотором царстве, в некотором государстве жил- был мужик. Пришло время — записали его в солдаты; оставляет он жену беременную, стал с нею прощаться и говорит: «Смотри, жена, живи хорошенько, добрых людей не смеши, домишка не разори, хозяйничай да меня жди; авось бог даст — выйду в отставку, назад приду. Вот тебе пятьдесят рублев; дочку ли, сына ли родишь — все равно сбереги деньги до возрасту: станешь дочь выдавать замуж — будет у ней приданое; а коли бог сына даст да войдет он в большие года — будет и ему в тех деньгах подспорье немалое». Попрощался с женою и пошел в поход, куда было велено. Месяца три погодя родила баба двух близнецов-мальчиков и назвала их Иванами солдатскими сыновьями.

Отпросился солдат в отпуск, собрался и пошел в поход. Шел-шел, не видать нигде воды, чем бы ему сухарики помочить да на пути на дороге закусить, а в брюхе давно пусто. Нечего делать — потащился дальше; глядь — бежит ручеек, подошел к этому ручейку, достал из ранца три сухаря и положил в воду. Да была еще у солдата скрипка; в досужее время он на ней разные песни играл, скуку разгонял. Вот сел солдат у ручья, взял скрипку и давай наигрывать. Вдруг откуда ни возьмись — приходит к нему нечистый в виде старца, с книгою в руках. «Здравствуй, господин служба!» — «Здорово, добрый человек!» Черт аж поморщился, как солдат обозвал его добрым человеком. «Послушай, дружище, поменяемся: я отдам тебе свою книгу, а ты мне скрипку». — «Эх, старый, на что мне твоя книжка^ Я хоть десять лет прослужил государю, а грамотным никогда не бывал; прежде не знал, а теперь и учиться поздно!» — «Ничего, служивый! У меня такая книга — кто ни посмотрит, всякий прочитать сумеет!» — «А ну дай — попробую!»

Загнали солдата на дальние границы; прослужил он положенный срок, получил чистую отставку и пошел на родину. Шел он чрез многие земли, чрез разные государства; приходит в одну столицу и останавливается на квартире у бедной старушки. Начал ее расспрашивать: «Как у вас, бабушка, в государстве — все ли здорово?» — «И-и, служивый! У нашего царя есть дочь-красавица Марфа-царевна; сватался за нее чужестранный принц; царевна не захотела за него идти, а он напустил на нее нечистую силу. Вот уж третий год неможет! Не дает ей нечистая сила по ночам спокою; бьется сердечная и кричит без памяти... Уж чего царь ни делает: и колдунов и знахарей приводил — никто не избавил!»